Al meerdere jaren werkt De Afdeling Onderzoek – in de persoon van Monica Wagenaar – voor het Fietsplatform als externe kennismedewerker. Monica is onder andere nauw betrokken bij de provinciale rapporten recreatief fietsen, de Kwaliteitsmonitor Fietsregio’s en het fietserspanel. Ook verzorgde ze de uitgebreide rapportages van het Fietsvakantieonderzoek 2019 en recent dat van 2020-2021. We vroegen haar naar de aanpak en achtergrond.
In 2019 publiceerde het Fietsplatform ook al een Fietsvakantieonderzoek. Waarom zo snel nu weer?
“Het onderzoek uit 2019 was er op gericht om meer inzicht te krijgen in de trektochtfietsers. Wij hebben daarom bewust kanalen gebruikt, zoals nieuwsbrieven en social media kanalen, waarmee we zo gericht mogelijk deze doelgroep konden bereiken. Deze gegevens hebben we gecombineerd met de volumes uit het Continu Vakantie Onderzoek (CVO). Afgelopen jaar was natuurlijk – door corona – een zeer uitzonderlijk jaar. Daarom hebben we besloten om ook in 2020 weer een fietsvakantieonderzoek uit te voeren. Dit keer niet onder een specifieke doelgroep, maar onder een representatieve steekproef van Nederlanders.”
Wat kun je vertellen over de onderzoeksaanpak?
“Er is bewust voor gekozen om voor dit onderzoek een representatieve steekproef van Nederlanders (16+) te benaderen. Via onze eigen kanalen bereiken we toch waarschijnlijk de wat actievere recreatieve fietsers. Soms is dit juist prettig, maar in dit geval wilden we juist uitspraken kunnen doen over ‘de Nederlander’.” “Het onderzoek is uitgevoerd door Kien Onderzoek die daarvoor gebruik maakt van hun eigen online panel, Panelwizard. Aan alle respondenten die aangaven wel eens recreatieve fietstochten te maken, is gevraagd of ze bepaalde typen fietsvakanties in de afgelopen 12 maanden hebben ondernomen. Vervolgens is bij degenen die een fietsvakantie in eigen land te hebben ondernomen doorgevraagd over bijvoorbeeld: de rol van corona bij de keuze voor een vakantie in eigen land of de plannen om in 2021 weer dergelijke vakantie in eigen land te ondernemen.”
De cijfers uit het rapport zijn op nationaal niveau. Zijn deze niet beschikbaar op provinciaal niveau?
“Deze zijn inderdaad niet beschikbaar op provinciaal niveau. We zijn vooral ingegaan op de participatie aan bepaalde soorten fietsvakanties en het effect van corona bij de keuze voor een fietsvakantie of een vakantie in Nederland. We hebben het daarom ook over het aantal Nederlanders dat een bepaald type fietsvakantie heeft ondernomen en niet over het aantal vakanties. Om inzicht te krijgen op provinciaal niveau is een uitgebreider onderzoek nodig en voor betrouwbare cijfers op niveau van alle provincies moet een behoorlijk grote steekproef ondervraagd worden. Omdat wij weten dat er veel behoefte is aan dergelijke cijfers – en zelf zijn wij hier uiteraard ook in geïnteresseerd – gaan wij dit jaar uitzoeken wat er mogelijk is en ook wat de kosten hiervan zijn. Wij houden uiteraard ook nauwlettend in de gaten wat er gebeurt met de landelijke onderzoeken, zoals het nieuwe vakantieonderzoek (vervolg op het CVO) van het CBS en het nieuwe vrijetijdsonderzoek.”
Wat vond jij als onderzoeker de meest opvallende uitkomsten? Hoe verklaar je dat?
“Ik vond het opvallend dat veel trektochtfietsers niet eerder een fietstrektocht hadden ondernomen of niet eerder in eigen land. Blijkbaar was corona de aanleiding om eens iets anders te gaan doen. In vergelijking met ons vakantieonderzoek uit 2019 waren de trektochten afgelopen jaar wel korter en er werd in verhouding minder gekampeerd. Dit laatste verbaast me niet echt. Waarschijnlijk stappen de nieuwe trektochtfietsers niet gelijk tien dagen op de pedalen, omdat ze het eerst eens willen uitproberen. Ook kiezen vakantiegangers tijdens een korte vakantie sowieso vaker voor een overnachting in een hotel of B&B.”
Zou je zelf op fietsvakantie gaan?
“We maken bij Fietsplatform gebruik van de Leisure Leefstijlen en ik ben binnen deze indeling een zogenaamde Avontuurzoeker. Dat betekent dat ik veel verschillende dingen leuk vind en allerlei soorten vakanties onderneem. Ik kan me zo voorstellen dat ik een fietstrektocht van een paar dagen zou maken en aansluitend een paar dagen in een leuke stad in die omgeving zou willen doorbrengen. Ik weet alleen niet of ik dat dan een fietsvakantie zou noemen.”
Vertel tot slot eens over je achtergrond
“Ik werk al 22 jaar in de vrijetijdssector. Het voelt korter, want het is een leuke sector om in te werken! Een kleine 10 jaar geleden ben ik voor mijzelf begonnen met ‘De Afdeling Onderzoek’. Ik richt me met name op de vrijetijdssector, maar soms maak ik een uitstapje buiten de sector. Ik werk niet alleen voor Fietsplatform, maar ook voor Wandelnet en daarnaast voor diverse DMO’s, routebureaus, provincies en gemeenten. Soms breng ik gegevens uit bestaande onderzoeken bij elkaar, maar ik voer ook zelf onderzoek uit, bijvoorbeeld onder consumenten of het toeristisch bedrijfsleven, of laat het uitvoeren.”
