Afgelopen vrijdagmiddag vond in ’t Veerhuis in Opheusden het Groot Gelders Verendebat plaats. Naast tien provinciale politieke partijen, waren ook vertegenwoordigers van de oevergemeenten, exploitanten van Gelderse veerponten en de veerpontencoalitie aanwezig. Wie gaat de veerpontjes in de vaart houden? Dat vroegen we – samen met alle andere organisaties die zich inzetten voor de pontjes – aan de Gelderse politici.
Stelling Fietsplatform
Namens het Fietsplatform was voorzitter Paulus Jansen aanwezig. Na een inleidend verhaal deponeerde hij onze stelling.
"Veerponten en -pontjes zijn essentiële schakels in ons fiets- & wandelnet. Niet alleen voor dagelijks gebruik onderweg naar school of werk, maar óók om te ontspannen. Bij een rondje rond de kerk, of een langere trektocht. Ze zijn zeer geliefd, zowel bij bewoners uit de directe omgeving als bij recreanten en toeristen van verder weg. Het Fietsplatform bedacht 35 jaar geleden de opzet van de LF-routes en coördineerde ook de ontwikkeling van het fietsknooppuntennet dat inmiddels - met hulp van provincies en gemeenten - over heel NL is uitgerold. Wij beheren Nederlandfietsland.nl, met 1,2 miljoen bezoekers de grootste recreatieve fietswebsite van NL, inclusief het centrale meldpunt voor gebreken, met gemiddeld 10 meldingen per dag. Wij doen een tweejaarlijks kwaliteitsonderzoek. Wij zijn samen met onze stakeholders ANWB, Fietsersbond en Wielersportbond NTFU dagelijks bezig om het netwerk te verbeteren en knelpunten op te lossen. We weten dus wat de recreatieve fietser wil. Die wil graag langs water fietsen: de TOP-3 van de Nederlandse fietsroutes LF Kustroute, LF Maasroute, LF Waterlinieroute en LF Zuiderzeeroute voeren allemaal langs, en vaak over water. Andere populaire routes die mede door Gelderland lopen, zoals de Hanzeroute, de Rijnroute en de Lingeroute: zelfde verhaal! Alleen al de LF Maasroute maakt in NL gebruik van vijftien -ja, u hoort het goed: 15!- veren. De RLI pleitte in 2019 in haar advies Waardevol Toerisme op méér investeren in kleinschalig, goed gespreid toerisme. Dat is precies wat fietstoerisme is. Provincies en gemeenten die duurzame recreatie willen bevorderen moeten daarom investeren in hun veren!"
Provinciale lening en subsidieregeling
De Gelderse politici werden gevraagd naar hun bijdrage aan een gezonde toekomst voor alle Gelderse veerponten. Zij kunnen ervoor zorgen dat het behoud van de pontjes straks in het collegeakkoord wordt opgenomen. Het overalbeeld is dat partijen willen dat de provincie blijft investeren in veerverbindingen, maar wel op basis van maatschappelijke prestaties. Volgens de exploitant van het veer bij Opheusden moet dit niet leiden tot maatwerk, want maatwerk betekent grotere verschillen, je moet juist een regeling hebben waarvoor de spelregels duidelijk zijn. De VVD wil dan ook dat veerponten een provinciale lening kunnen krijgen voor noodzakelijke investeringen én dat er een tijdelijke subsidieregeling komt.
Provincie Gelderland verantwoordelijk voor regierol
Conclusie: het was een interessant en belangwekkend debat. Waarbij alle 10 aanwezige partijen, VVD, CDA, D66, CU, GL, SP, PVDA, 50plus, PvdD en BBB, van mening zijn dat de regierol voor het behoud bij de Provincie Gelderland ligt, inclusief vrijmaken van benodigde middelen. Kleine verschillen tussen de partijen zijn er in de mate van ondersteuning, bijvoorbeeld zachte lening of concessievergoeding.
“Veren zijn net zo belangrijk als de bus, en zou de provincie dus moeten behandelen als openbaar vervoer”
Yurre Wieken, SP Gelderland
Wat is er aan de hand?
Provincie Gelderland is een waterrijke provincie en dus is het belang van de veren groot. Dat geldt voor de duurzame economie en het toerisme, maar zeker ook voor sociaal-maatschappelijke zaken. Veerponten zijn essentiële, en in de beleving plezierige schakels voor beperking van de reiskilometers naar werk en school, tijdens wandel- en fietsroutes en voor lokale recreatie. Tevens verbinden ze gemeenschappen met elkaar en hun voorzieningen.
Het Gelders Verenfonds, dat via subsidies de exploitatietekorten van Gelderse veerponten aanvult, raakt leeg. De provincie Gelderland wil geen financiële bijdrage meer leveren aan het fonds. Hierdoor dreigt extra prijsverhoging voor gebruikers, minder varen of zelfs verdwijnen voor vele ponten. Tienduizenden inwoners, scholieren, fietsers en wandelaars worden hier de dupe van.
Het Fietsplatform luidt, samen met ANWB, Fietsersbond, Fietsplatform, NTFU, TeVoet, Vereniging Vrienden van de Veerponten en Wandelnet de noodklok en roept de provincie Gelderland op om met een structurele oplossing voor het behoud van de veerponten te komen.
Petitie voor behoud van de veren
Veerpontencoalitie van ANWB, Fietsersbond, Fietsplatform, NTFU, TeVoet, Ver. Vrienden van de Veerponten en Wandelnet voeren een gezamenlijke actie voor het behoud van de veren, vaartijden en betaalbaarheid. Als ondertekenaar van de petitie vraag je de provincie Gelderland om de veren in de vaart te houden. Of als het echt niet anders kan met een volwaardig alternatief op dezelfde plek te komen. Inmiddels is de petitie al bijna 16.000 keer ondertekend.
