Waarom de tunnel onder het spoor bij Leyduin in Heemstede er toch moet komen
Het college van Burgemeester en Wethouders van de gemeente Heemstede heeft besloten om toch niet te investeren in een tunnel naar landgoed Leyduin. Dit betekent dat na de afsluiting van de Niet Actief Beveiligde Overweg (NABO) door ProRail een belangrijke verbinding voor wandelaars en fietsers verdwijnt. Aanstaande donderdagavond 15 februari bespreekt het college dit besluit met de gemeenteraad. De Adviesgroep Infrastructuur en Recreatie (ANWB, Fietsersbond, Fietsplatform, NOC*NSF en Wandelnet) vragen het college met klem om dit besluit te herzien en de tunnel samen met ProRail te realiseren. 👇
Maatschappelijke baten onderbelicht
Een belangrijk motief van het college om niet te investeren in een onderdoorgang is dat de maatschappelijke waarde te laag is in relatie tot de hoge kosten. Dat de kosten van een tunnel hoog zijn is duidelijk. Echter, de maatschappelijke baten van een goede verbinding voor recreatief verkeer tussen Heemstede en Leyduin en het achterliggende duingebied zijn in de ogen van de Adviesgroep wel erg onderbelicht in het nu voorliggende besluit. Er wordt niets gezegd over de positieve effecten van wandelen en fietsen op gezondheid en duurzaamheid, het belang van het spreiden van de recreatiedruk en de zorg voor de verkeersveiligheid op de wegen rondom het spoor. Maatschappelijke baten waarvoor een gemeente aan de lat staat en die grote investeringen rechtvaardigen.
Wandelen en fietsen is supergezond. Uit een eerdere enquête van de gemeente kwam naar voren dat maar liefst 64% van de in totaal 1031 ondervraagde omwonenden de overweg belangrijk vinden om even een ommetje kunnen maken in het mooie natuurgebied aan de andere kant van het spoor. Met name voor de vele wandelaars wordt een aantrekkelijk en veilig ommetje zonder tunnel vrijwel onmogelijk. Zeker omdat eerder al de nabij gelegen overweg bij Alverna is opgeheven (zonder alternatief). Het spoor tussen station Heemstede en overweg Manpadslaan is straks een heel zware barriére van bijna 3 km. Dat lijkt voor fietsers en gemotoriseerden niets, maar dat is voor wandelaars al 3 kwartier lopen over een onaangenaam zo niet onveilig traject. In plaats van het nog verder beperken van de wandelmogelijkheden zou de gemeente vanuit gezondheidsredenen juist moeten investeren in goede verbindingen tussen de voordeur van bewoners en nabijgelegen natuurgebieden.
Wandelaars die na opheffing van de NABO toch vanuit Heemstede naar Leyduin en het achterliggende duingebied willen lopen zijn aangewezen op de beveiligde overweg Manpadslaan. Op de weg daarheen moet op een druk fietspad worden gelopen en op de overweg zelf is geen apart voetgangerspad. Niet voor niks geven bewoners in de enquête aan deze overweg niet als een veilig alternatief te zien. Ook voor fietsers verslechtert de verkeersveiligheid als er meer wandelaars op het fietspad lopen en de Fietsersbond is daarom ook altijd groot voorstander geweest van een tunnel bij Leyduin. Een investering in een tunnel is volgens de Adviesgroep dan ook een belangrijke investering in verkeersveiligheid.
Met het verdwijnen van een goede verbinding over het spoor verdwijnt er opnieuw een aantrekkelijke toegang tot Leyduin en het achterliggende duingebied vanuit Heemstede. Dit betekent zonder meer een toename van het recreatieve auto- en fietsverkeer in het gebied via de overweg Manpadslaan. Wandelen is immers geen aantrekkelijke optie meer gezien de grote afstand en de onveiligheid. Dit is in tegenspraak met de inzet op het spreiden van recreatiedruk als belangrijke bijdrage aan de natuurkwaliteit. Investeren in een tunnel is dus ook investeren in natuurkwaliteit en een duurzame vervoerskeuze door bewoners.
Ook ProRail maakt zich al jaren hard voor een tunnel bij Leyduin en wil daar ook fors in investeren. Vanuit het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat is er recent ook nog eens op aangedrongen. De Adviesgroep is al vanaf het begin van de planvorming constructief in gesprek met gemeente en ProRail en betreurt het zeer dat er na eerdere toezeggingen vanuit de gemeente nu toch besloten wordt om geen alternatief te realiseren voor de binnenkort verdwenen NABO.
Adviesgroep Infrastructuur en Recreatie
ANWB, Fietsersbond, Fietsplatform, NOC*NSF en Wandelnet vormen gezamenlijk de Adviesgroep Infrastructuur en Recreatie. De organisaties zetten zich gezamenlijk in voor het behoud en verbeteren van recreatieve infrastructuur en het tegengaan van barrières voor wandelaars, fietsers, mountainbikers en ruiters. De Adviesgroep heeft een door het ministerie van Infrastructuur en Recreatie bekrachtigde rol binnen het NABO-programma dat wordt uitgevoerd door ProRail.